- مطابق
حُبّ انصار نشانهٔ ایمان است
ابن بطال در شرح صحیح البخاری باب "عَلامَةِ الإيمَانِ حُبُّ الأنْصَار" از انس رضی الله عنه روایت نموده که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند:
«آيَةُ الْإِيمَانِ حُبُّ الْأَنْصَارِ، وَآيَةُ النِّفَاقِ بُغْضُ الْأَنْصَارِ»
ترجمه: حب(دوست داشتن) انصار نشانهٔ ایمان و بغض و کینه داشتن نسبت به انصار، نشانهٔ نفاق است.
از عباده بن صامت رضیالله عنه -که در جنگ بدر شرکت کرده و یکی از نقیبهای شب عقبه بود (نقیب شخصی است که گروهی شش نفری را رهبری میکند)- روایت شده است: رسول الله صلیالله علیه وسلم در حالیکه در میان تعدادی از اصحاب خود نشسته بود، فرمودند:
«بَايِعُونِي عَلَى ألا تُشْرِكُوا بِاللَّهِ شَيْئًا، وَلا تَسْرِقُوا، وَلا تَزْنُوا، وَلا تَقْتُلُوا أَوْلادَكُمْ وَلا تَأْتُوا بِبُهْتَانٍ تَفْتَرُونَهُ بَيْنَ أَيْدِيكُمْ وَأَرْجُلِكُمْ، وَلا تَعْصُوا الله فِي مَعْرُوفٍ، فَمَنْ وَفَى مِنْكُمْ فَأَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ، وَمَنْ أَصَابَ مِنْ ذَلِكَ شَيْئًا، فَعُوقِبَ فِي الدُّنْيَا، فَهُوَ كَفَّارَةٌ، وَمَنْ أَصَابَ مِنْ ذَلِكَ شَيْئًا ثُمَّ سَتَرَهُ اللَّهُ فَهُوَ إِلَى اللَّهِ، إِنْ شَاءَ عَفَا عَنْهُ، وَإِنْ شَاءَ عَاقَبَهُ". فَبَايَعْنَاهُ عَلَى ذَلِك»
ترجمه: با من بیعت کنید، بر اینکه؛ چیزی را به الله شریک قرار ندهید، دزدی نکنید، زنا نکنید، فرزندان خود را نکشید، به یک نفر بیگناه اتهام نزنید (این اتهام را در میان مردم منتشر نکنید) و در کارهای نیکو نافرمانی نکنید. هرکس از شما (در این موارد) وفا کند، از جانب الله (سبحانه وتعالی) پاداش خواهد گرفت و هرکس از شما مرتکب یکی از این گناهها شود (به جز شرک) و در این دنیا مجازات ببیند، آن مجازات کفاره گناهش خواهد بود. اگر کسی مرتکب یکی از این گناهها شد و الله (سبحانه وتعالی) گناه او را پوشانده باشد، بر عهده اوست که در آخرت او را ببخشد یا مجازاتش کند. عباده بن صامت افزود: پس ما بر این موارد با رسول الله صلیالله علیه وسلم بیعت نمودیم.
مهلب میگوید: این سخن رسول الله صلی الله علیه وسلم (علامة الإیمان حب الأنصار) در حدیث انس بیان شده است. لیکن حدیث عباده در باب فضیلت انصار آمده است؛ زیرا انصار اولین افرادی بودند که با بیعت نمودن با رسول الله صلیالله علیه وسلم در اسلام این فضیلت را از آنِ خود کردند و این اولین بیعت در اسلام بود که در مکه با انصار بسته شد و تنها دوازده نفر از انصار در آن شرکت کردند. این را ابن اسحاق نیز در کتاب خویش ذکر کرده است. همچنین عباده رضیالله عنه گفت: «گروهی از بزرگان اصحاب نزد آن حضرت بودند، با وجود اینکه مهاجرین در مکه اسلام را پذیرفته بودند؛ ولی مانند انصار چنین بیعتی نکرده بودند، پس این موضوع نشان میدهد که انصار اولین افرادی بودند که با اعلان توحید الهی و شریعت اسلامی بیعت نمودند و تا آخرین لحظات زندگی خود به آن پایبند بودند. به همین دلیل، حب انصار، از نشانهٔ ایمان است... پایان.»
انصار گروهی از افراد بودند که رسول الله صلیالله را حمایت و پشتیبانی نمودند و با رسول الله صلیالله علیه وسلم بخاطر نصرت دین الله سبحانه وتعالی بیعت نمودند. نصرت یعنی همراه ساختن قدرت و دفاع با فکری که نصرت دهندگان به آن ایمان آوردهاند. نصرت از جمله احکام شرعی مربوط به طریقه میباشد؛ زیرا مبدأ متشکل از فکره و طریقه است. فکره عبارت از عقیده و راهحلهایی است که برای برطرف ساختن مشکلات انسان آمده و طریقه بیانگر چگونگی حفاظت و حمل عقیده و شیوه تطبیق راهحلهاست. بنابراین، هر مبدئیکه بخواهد در زندگی واقعی جنبه عملی پیدا کند، نیاز به یک ساختار و سازماندهی مناسب دارد تا به تنظیم، حفظ و حمل مبدأ در زندگی واقعی پرداخته و راهحلهای آن را اعمالکند. مفکورۀ نصرت برگرفته از احکام طریقه است که برای تبیین چگونگی عملی ساختن مبدأ در زندگی آمده است و این کار با برپایی دولتی انجام میشود که بر اساس عقیده حاکم بوده و به حفظ، حمل و اجرای راهحلهای آن میپردازد.
در واقع، این افتخار اولین بار نصیب آن انصاری شد که رسول الله صلیالله علیه وسلم را در مدینه منوره نصرت و پناه دادند و عقیدهای را که به آن حضرت صلی الله علیه وسلم نازل شده بود، با تمام قدرت در آغوش گرفتند و در راه آن هر آنچه را که داشتند، فدا کردند تا دولت اسلام برپا شده و رشد و گسترش یافت.
به این مناسبت ما میتوانیم بپرسیم؛ امروز انصار کجا هستند؟ کجا هستند افراد قدرتمند و تأثیرگذار مخلص الله؟ کسانیکه هر چیز گرانبها و ارزشمندی را بخاطر نصرت و یاری اسلام و اعاده دولت اسلامی، یعنی دولت خلافت راشده بر منهج نبوت بذل و بخشش مینمایند تا آن افتخار بزرگی را کسب کنند که اصحاب رسول الله صلی الله علیه وسلم کسب کردند.
پروردگارا! خلافت راشده بر منهج نبوت را بر ما عنایت فرما تا به وسیلهٔ آن مشکلات و دشواریهای مسلمانان بهبود یافته و حل شود و بلاها و مصیبتها از آنان برطرف گردد! پروردگارا! زمین را با نور وجه کریمت منور گردان! اللهم آمین آمین!
مترجم: عبدالرحمن مستنصر