(ترجمه)

پرسش:

واقعیت اتفاقات شهر عدن از چه قرار است؟ چگونه است که شورای زبیدی و حکومت هادی به جان یکدیگر افتاده‌اند، درحالی‌که زبیدی توسط هادی به صفت والی عدن تعیین گردید. هم‌چنین می‌دانیم پس از آن‌که زبیدی از منصب ولایت عدن برکنار شد؛ هم‌چنان در پست‌اش به صفت والی باقی ماند؛ بدون این‌که حکومت هادی هیچ‌گونه واکنشی نشان دهد؛ بلکه به حدی که او در برابر چشم و گوش حکومت داشت نیروی نظامی تشکیل می‌داد. پرسش اخیر این‌که اینک بعد از تسلط شورای انتقالی بالای شهر عدن چه انتظار می‌رود؟ با تقدیم سپاس و احترام.

پاسخ:

برای روشن شدن پاسخ باید به بررسی امور زیر پرداخت:

اول: انگلیس از آغاز کار "طوفان قاطع" می‌دانست که مداخلۀ سعودی در یمن با عملیات هوایی و زیر نام "طوفان قاطع" به هدف نابودی حوثی‌ها صورت نگرفت؛ چنان‌چه اگر غیر از این بود، نیروی هوایی خویش را نیز وارد یمن می‌نمود. این مداخلۀ هوایی سعودی به این هدف صورت گرفت که حوثی‌ها به عنوان مدافعین یمن در برابر طیاره/هواپیماهای جنگی برجسته شده و چهرۀ مظلوم و در عین حال، قهرمان را به خود گیرند تا از این طریق؛ توسط مردم پذیرفته شده و افکار عامه به طرف آنان سوق داده شود و سر انجام سهم بیشتری از حکومت یمن را به دست آورند؛ چنان‌چه حوثی‌ها پس از آن‌که قبیله‌ای در منطقۀ صعده بیش نبودند؛ اینک تبدیل به رقبای حکومت در سراسر یمن گردیده‌اند! یکی از نشانه‌های آگاهی انگلیس از این موضوع، این بود که به امارات دستور داد در ائتلاف "طوفان قاطع" عملاً و نه شکلاً مشارکت نماید تا بتواند راهش را به سوی رویارویی با حوثی‌ها باز کند. انگلیس، امارات را به دو هدف تحریک نمود تا در این ائتلاف شرکت نماید:

هدف اول: ایجاد بدیلی برای هادی منصور؛ چنان‌چه وی در سعودی تقریباً به عنوان یک اسیر به سر می‌برد و از هیچ‌گونه اختیار و قدرتی برخوردار نیست. پس هدف انگلیس این بود که در عدن برای خود بدیلی بسازد که عملاً بتواند از آن اطاعت کند و نه این‌که نزد سعودی اسیر باشد. بناءً با گام‎های پی در پی شروع به ساختن بدیل نمود؛ چنان‌چه زمانی‌که در جنوب یمن جریانی موسوم به "تحرک جنوب" شروع به تحرک نمود و در سال 2007م به ریاست حسن باعوم، که یک فعال و مخالف حکومت بود و با امریکا ارتباط داشت و از جانب ایران حمایت می‌شد، رسماً اظهار وجود نمود. انگلیس از او و تحرکات‌اش هراس داشت و این هراس بعد از کشته شدن عبدالله صالح به اوج خود رسید؛ زیرا نفوذ انگلیس در شمال؛ پس از موفقیت حوثی‌ها در گستردن نفوذشان در این مناطق، داشت متلاشی می‌گردید؛ به همین دلیل به‌گونۀ جدی شروع کرد به پیدا نمودن نیرویی در جنوب که بتواند به عنوان اَهرُم فشاری برای تداوم بقای آن در حکومت یمن نقش بازی کند؛ اگر نتوانست حداقل در جنوب برای انگلیس جای پایی را نگهدارد. به این ترتیب انگلیس مجدانه شروع به اندیشیدن در مورد تمرکز نفوذ خویش در جنوب نمود؛ مخصوصاً با توجه به این‌که نمی‌توانست به صورت کامل به هادی اعتماد کند؛ زیرا سعودی بالای وی تسلط دارد؛ بناءً انگلیس برای تحقق این هدف از طریق امارات دست به کار شد تا مزدوران‌اش را در صفوف جریان "تحرک جنوب" جا زده و یا جریان جدیدی را بسازد که رفته رفته میدان را در دست گیرد. به همین دلیل، روی امارات و سایر مزدوران‌اش تمرکز نمود تا توسط آنان جریانی موازی با "تحرک جنوب" به رهبری باعوم بسازند و توسط آن قضیۀ جنوب را به چالش بکشانند. آنان در این جهت گمشدۀ خویش را در شخصی به نام عیدروس زبیدی یافتند، که یکی از رهبران سرشناس جریان "تحرک جنوب" بود. از آن‌جایی‌که این شخص به طرف‌داران انگلیس نزدیک بود، منصور هادی رئیس جمهور یمن وی را به تاریخ 7 دسمبر 2015 به صفت والی عدن تعیین نمود؛ یعنی چند ماه پس از آغاز عملیات "طوفان قاطع" سعودی در ماه "مارچ 2015". انتخاب او در چنین زمانی، نشانۀ قوی از اعتماد مزدوران انگلیس به وی بود. زبیدی از این فرصت کمال استفاده را نمود؛ چنان‌چه به عنوان والی موفق شهر عدن شهرت پیدا نمود؛ زیرا توانسته بود برق را به این شهر برگردانده و جریان‌های مسلح را از آن متواری کند و با حوثی‌ها بجنگد. به این ترتیب، توجۀ افکار عامه در جنوب به جانب وی به صفت یک شخصیت سیاسی توانا و رقیب با رهبری تاریخی حسن باعوم در جریان "تحرک جنوب" شدت گرفت.

زبیدی از نظر نظامی به هانی بن بریک، که مؤسس نیروهای "کمربند جنوب" است و تا حدود زیادی به صفت مهرۀ امارات در جنوب شناخته می‌شود، متکی است «وی نیروهای موسوم به "کمربند امنیتی جنوب" را تشکیل نمود که متشکل از ملیشه‌هایی استند که علناً توسط دولت امارات در جنوب یمن پشتیبانی می‌شوند» (منبع: ساسه پست 2 نومبر 2017م). به این ترتیب، زبیدی و بریک در جنوب از شأن و شوکت برخوردار گردیدند؛ اما از آن‌جایی‌که هر دوی‌شان در حکومت هادی مسوولیت داشتند و وابسته‌گی حکومت هادی به انگلیس برای همه واضح است، نمی‌توانستند به همین دلیل؛ یعنی داشتن مسؤولیت در حکومت هادی وابسته به انگلیس، در میان مردم نفوذ پیدا نموده و مردم را به حمایت از جریان "تحرک جنوب" فرا بخوانند؛ بنابراین گام نخست این بود که از عضویت در حکومت هادی اخراج گردند تا این کار آنان؛ به ویژه زبیدی را در مخالفت با حکومت هادی نشان دهد و به این ترتیب، مردم جنوب به اطراف وی جمع گردیده و "تحرک جنوب" جدید را تشکیل دهند و چنین هم شد. چنان‌چه رئیس جمهور یمن طی فرمانی به تاریخ 27 اپریل 2017م، عیدروس زبیدی والی عدن و هانی بن بریک وزیر دولت را از وظایف‌شان برکنار نمود و دستور داد از بن بریک بازجویی نیز صورت گیرد. هزاران تن از مردم یمن در پیوند به این تصمیم رئیس جمهور در تظاهراتی در شهر جنوبی عدن به جاده‌ها ریختند و این تصمیم وی را تقبیح نمودند. سپس زبیدی به تاریخ 11 می 2017م اعلان نمود که ریاست هیأت شورای انتقالی جنوب در شهر عدن را در دست گرفته و هانی بن بریک به زودی معاونیت این شورا را که 26 عضو دارد، در اختیار خواهد گرفت.

به این ترتیب، انگلیس توسط امارات بدیلی برای حکومت هادی طراحی نمود، که همانا شورای انتقالی است تا در زمان لازم از آن استفاده نماید. این شورا در شهر عدن از جایگاه و شأن و شوکت زیادی برخوردار بوده و توسط اردوی امارات پشتیبانی می‌گردد.

هدف دوم: آزاد نمودن حدیده از چنگ حوثی‌ها:

أ‌.       امارات از طریق زمین و هوا وارد یمن شد؛ زیرا جنگ هوایی به تنهایی نمی‌توانست فیصله‌کننده باشد. امارات نیروهای زمینی‌اش را وارد شهر حدیده نمود و نزدیک بود که تمام شهر را از چنگ حوثی‌ها رها کند که امریکا به بهانۀ کمک‌های انسانی در برابر آن قرار گرفت و مانع ادامۀ جنگ شد. اما این‌که چرا امارات به حدیده توجه خاص دارد، باید گفت که انگلیس می‌داند که ستون فقرات حوثی‌ها را همانا کمک‌های ایران تشکیل می‌دهد و پس از مسدود شدن میدان هوایی/فرودگاه صنعاء و تسلط امارات بالای بنادر جنوب، بندر حدیده تقریباً یگانه شریانی است که کمک‌های ایران را به حوثی‌ها می‌رساند. به همین دلیل بود که امارات سعی داشت با جدیت تمام بالای شهر حدیده تسلط یابد. پس از آن که نزدیک بود نیروهایی که توسط امارات پشتیبانی می‌شدند، بالای حدیده و بندر آن مسلط شوند، حوثی‌ها خود را در برابر خطرهای بزرگی دیدند و می‌دانستند که این خطر، حاکمیت‌شان را در یمن سخت تهدید می‌کند؛ بناءً با تمام توان در برابر تحقق آن قرار گرفتند و امریکا نیز مسوولین‌اش را به کار انداخت تا به خاطر اوضاع بد انسانی در یمن تظاهر به نگرانی و احساس مسوولیت نمایند و طوری وانمود کنند که بندر حدیده در حقیقت به یگانه شریانی می‌ماند که یمن را از گرسنه‌گی مرگ‌بار نجات می‌دهد. اما امارات و هم‌پیمانان داخلی آن به دنبال فرصت‌های قانونی بین‌المللی بودند تا با استفاده از آن حملات بیشتری انجام داده و جریان تسلط خویش بالای حدیده را کامل نمایند. به همین دلیل بود که متوقف نمودن هجوم امارات بالای حدیده برای امریکا امر مهم و جدی شد؛ زیرا از دست دادن حدیده، حوثی‌ها را در تنگنا قرار می‌داد.

ب‌.    سپس حادثۀ ترور وحشیانۀ روزنامه‌نگار سعودی جمال خاشقجی در استانبول بر سر زبان‌ها افتاد و این حادثه افکار جهانی را به جانب سعودی و حمایت ترامپ از آن سوق داد. امریکا تصمیم گرفت با برجسته نمودن قضیه‌ای دیگری؛ از حجم توجه افکار عامه به قضیۀ خاشقجی بکاهد و به این ترتیب فشارها بالای سعودی و ادارۀ ترامپ را بر دارد؛ بناءً قضیۀ یمن را برجسته نمود؛ چنان‌چه مجلس سنای امریکا به پایان دادن حمایت نظامی امریکا از جنگ یمن رأی داد؛ «اعضای مجلس سنا در یک خطر تاریخی با اکثریت آراء 56 در برابر 41 به پایان دادن حمایت نظامی، که توسط سعودی در یمن رهبری می‌گردد، رأی مثبت داد». (منبع: رویترز 14 دسمبر 2018م). سپس امریکا به هدف رفع فشارهای جهانی از سعودی و سرپوش گذاشتن به قضیۀ ترور روزنامه‌نگار سعودی، خواستار آتش‌بس سی روزه در یمن گردید. «جیمز متیز وزیر دفاع امریکا از طرف‌های درگیر در یمن خواست تا برای سی روز به جنگ پایان دهند و در جریان این مدت وارد گفت‌وگوهای جدی برای پایان جنگ در این کشور شوند. او تأکید نمود که طرف‌های درگیر یمن موظف‌اند به جانب تلاش‌های صلح حرکت نمایند. وی افزود که برای رسیدن به صلح پاییدار سی روز آینده را پیش رو داریم و من باور دارم که سعودی و امارات آماده‌گی همکاری در این روند را دارند». (منبع: خلیج آن لاین 31 اوکتوبر 2018م).

ت‌.    سپس توافق‌نامه سوید برای حل موضوع یمن مطرح گردید و انگلیس می‌دانست که این توافق توسط امریکا و به نفع حوثی‌ها اداره می‌شود؛ زیرا یک طرف مذاکرات حوثی‌ها و طرف دیگر آن هادی منصوری است که در چنگ سعودی قرار دارد؛ چنان‌چه خبرهای زیادی منتشر گردید که هیأت حکومت یمن نمی‌خواستند توافق‌نامه را امضاء کنند؛ زیرا در آن از خروج حوثی‌ها از حدیده چیزی گفته نشده بود؛ اما هادی زیر فشار سعودی با آن موافقت نمود! «منابعی به الجزیره گفته‌اند که هیأت حکومت با ارسال نامه‌ای به هادی، که در ریاض سکونت دارد، از وی خواسته‌اند بالای توافق‌نامه امضاء نکند؛ زیرا در مورد خروج حوثی‌ها از شهر حدیده و بندر آن به صراحت چیزی در این توافق‌نامه تذکر نرفته؛ اما رئیس جمهور یمن پس از فشارهای شدیدی که در جریان چند ساعت بعد از جانب سعودی بالای وی اعمال گردید، سر انجام توافق‌نامه را امضاء نمود». (منبع: الجزیره نت 13 دسمبر 2018م). طبیعتاً امریکا به صورت علنی از این توافق استقبال نمود؛ «مایک پومپئو وزیر خارجۀ امریکا از این توافق استقبال نموده و گفت که اینک صلح در یمن ممکن گردید». (منبع: بی بی سی 14 دسمبر 2018م). امریکا به‌جز خروج حوثی‌ها از حدیده، به سایر بندهای توافق مذکور توجه دارد؛ زیرا گمان می‌کند عملی شدن چنین توافق ممکن است، به دلیل این‌که هر دو طرف مذاکره به اشاره امریکا عمل می‌کنند؛ هم حوثی‌ها و هم هادی که در چنگ سعودی است.

دوم: انگلیس دریافت که زمان آن فرا رسیده تا بدیل هادی عملاً دست به کار شود، تا اگر امریکا در استحکام حوثی‌ها در شمال موفق شود، بدیل انگلیس به جای هادی در جنوب مستقر شده باشد و به این ترتیب به امریکا فرصت ندهد به کمک سعودی و با استفاده از هادی که در اصل مزدور انگلیس است؛ اما در حال حاضر سعودی بالای وی تسلط دارد با حوثی‌ها به راه حلی دست یابد؛ بلکه با تحرکات انگلیس در جنوب مواجه شود، تحرکاتی که بسیار قوی و کوبنده بوده و بدون این‌که سعودی بالای آن نفوذ داشته باشد، به نفع انگلیس فعالیت نماید و به این ترتیب انگلیس در هر گونه راه حلی برای بحران یمن دخیل بماند. به این ترتیب بود که فعالیت‌ها برای ایجاد و تحریک بدیلی برای هادی آغاز شد؛ یعنی شورای زبیدی راه‌اندازی گردید و رفته رفته حوادث اخیر شهر عدن اتفاق افتاد:

1-     حوادث اخیر عدن به گونۀ قابل ملاحظه‌ای سریع اتفاق افتاد؛ تنش‌ها میان شورای انتقالی جنوب و نیروهای حکومت قانونی عدن بالا گرفت و منجر به درگیری‌ها میان نیروهای "کمربند امنیتی و نیروهای حکومتی" آغاز گردید. تنش‌ها به تاریخ 7 آگست 2019م بالا گرفت و درست چهار روز پس از آن؛ یعنی شام شنبه 10 آگست 2019م درگیری‌ها شروع شد. «شورای انتقالی جنوب یمن شام شنبه اعلان نمود که قصر ریاست جمهوری موسوم به معاشیق که در عدن موقعیت دارد درست چهار روز پس از بالا گرفتن تنش‌ها به تصرف خود در آورده است». (منبع: فرانس 24 10 آگست 2019م). به این ترتیب بود که سایر پایگاه‌های نظامی و ادارات عدن سقوط نمود.

2-     اتفاقات یادشده به این دلیل خیلی سریع و در ظرف چهار روز اتفاق افتاد که حکومت هادی و دستگاه‌های آن و رئیس جمهور و معاون وی همه از جملۀ وابسته‌گان انگلیس بوده و در یک‌طرفه نمودن آن نقش داشتند؛ طوری‌که راه را برای مسؤولیت شورا، که از طرف انگلیس به آن موظف شده بود، هموار نمودند و به این ترتیب شورا توانست قضیه را به سرعت یک‌طرفه نماید. برخی از نشانه‌های زیر بیانگر این ادعاست:

أ‌.       «یکی از مسؤولین نیروهای کمربند امنیتی در اظهاراتی گفت: قصر معاشیق را بدون هیچ‌گونه مقاومتی از محافظین قصر تسلیم شدیم». (منبع: فرانس 24  10 آگست 2019م).

ب‌.    احمد میسری وزیر داخله یمن در سخنانی گفت: سکوت ریاست جمهوری یمن در برابر اتفاقات عدن مشکوک بوده و موفقیت آمیز نبود». (منبع: الجزیره 11 آگست 2019م).

ت‌.    «فضل باعش فرمانده/ قومندان نیروهای ویژۀ حکومت یمن به تاریخ 10 آگست 2019م اعلان نمود که از نیروهای حکومت قانونی جدا شده و به نیروهای شورای انتقالی پیوسته است. فضل باعش در یک کلیپ ویدئویی، که توسط پایگاه‌هایی منسوب به شورای انتقالی، ظاهر گردید، اعلان نمود که از جمع نیروهای حکومت قانونی جدا شده و به سربازان نیروهای شورای انتقالی جنوب به رهبری عیدروس زبیدی پیوسته است». (منبع: میدل ایست آن لاین 10 آگست 2019م).

ث‌.    به علاوۀ این موارد؛ امارات، که مانند بادار اش انگلیس مکار است، نیز نقش بزرگی در این تحولات بازی نمود؛ زیرا امارات پشتیبان اساسی زبیدی به شمار می‌رود؛ اما باوجود آن هم هرگاه کاری را برخلاف نقشه‌های سعودی انجام می‌دهد، فوراً اعلان می‌کند که یکی از اعضای ائتلاف به رهبری سعودی است و هر دو برای تأمین صلح و ثبات در یمن کار می‌کنند!

سوم: به نظر می‌رسد سعودی انتظار نداشت اوضاع به این سرعت یک‌طرفه شود؛ به ویژه آن‌که سرگرم مراسم حج است. سعودی زمانی متوجه اوضاع شد که شورای انتقالی شام روز شنبه 10 آگست 2019م عملاً بالای شهر عدن مسلط شده بود.

أ‌.       «ائتلاف حمایت از قانون در یمن، اواخر روز گذشته از تمام قطعات و تشکیلات نظامی عدن، به شمول نیروهای شورای انتقالی جنوب و نیروهای کمربند امنیتی که اوضاع را در اختیار داشت، خواست تا فوراً به پایگاه‌های قبلی‌شان برگردند و مواضعی را که در جریان چند روز اخیر تصرف کرده‌اند را ترک نمایند و به دارایی‌های عام و خاص دست نزنند. ائتلاف مذکور هم‌چنین خواستار آتش‌بس فوری در عدن پایتخت موقت یمن شد که باید از ساعت یک نیمه شب گذشته اعمال گردد و تأکید نمود که این ائتلاف با متخلفین برخورد نظامی خواهد نمود. دقایقی پس از پایان مهلت مذکور، شورای انتقالی جنوب اعلان نمود که با آتش بس موافق است و از نقش ریاض برای پیش‌برد گفت‌وگوها تمجید نمود». (منبع: شرق اوسط 11 آگست 2019م). اما باوجود آن هم «هانی علی بریک معاون رئیس شورا در تویتراش نوشت که شورا هم‌چنان به ائتلاف پای‌بند است؛ اما تأکید نمود که به هیچ‌وجه زیر فشار تهدیدها، مذاکره نخواهد نمود. یکی از مسؤولین ائتلاف عربی، اظهارات شورای انتقالی در خصوص آتش‌بس را تحسین نمود؛ اما گفت که این اظهارات کافی نیست و باید از مواضعی که به زور سلاح به تصرف خود در آورده عقب‌نشینی نماید. منبع یادشده افزود که گردهمایی میان طرف‌های درگیر یمن در سعودی "به مجرد عقب‌نشینی شورای انتقالی و برگشت آن به مواضع قبلی‌اش آغاز خواهد شد".» (منبع: اندپندنت عربی 11 آگست 2019م).

ب‌.    ائتلاف برای این‌که اعلامیه‌اش را جدی و واقعی نشان دهد، «یکی از مناطق جدائی طلبان را که برعلیه حکومت قانونی یمن در شهر عدن پایتخت موقت، تهدید به شمار می‌رود، هدف قرار داد و اعلان نمود که این اولین عملیاتی است که به این هدف صورت می‌گیرد و در صورتی‌که به بیانیۀ آتش‌بس در عدن پای‌بندی صورت نگیرد عملیات دیگری نیز به تعقیب آن راه‌اندازی خواهد گردید». (منبع: العربی] 11 آگست 2019م).

ت‌.    یک منبع وابسته به ائتلاف عربی در اظهاراتی گفت: «نیروهای شورای انتقالی جنوب، پس از آن‌که نیروهای ائتلاف یکی از مواضع آنان را هدف قرار داد، شروع به ترک برخی از مناطقی نمودند که در عدن به تصرف خود در آورده بودند. این عملیات پس از هشدارهایی صورت گرفت که شام روز شنبه 10 آگست 2019م توسط رهبری ائتلاف طی یک بیانیه منتشر گردید و در آن خواستار آتش بس فوری در یمن شده بود». (منبع: آرتی 11 آگست 2019م).

چهارم: در مورد این‌که انتظار می‌رود در آینده چه اتفاقی بی‌افتد، باید گفت که از دو حالت خالی نیست:

أول: عربستان سعودی، که از دو طرف خواسته با هم در سعودی گفت‌وگو کنند، با تمام توان سعی خواهد نمود زبیدی و شورای وی را زیر تسلط خود درآورد، کاری‌که با هادی و حکومت وی نمود. هرچند چنین کاری آسان نخواهد بود؛ زیرا انگلیس در پس تشکیل این شورا و به دلیل قرار گرفتن هادی زیر تسلط سعودی، است؛ بناءً اجازه نخواهد داد زبیدی در چاله‌ای بی‌افتد که قبلاً هادی افتاده بود. به گمان اغلب سعودی با زبیدی از سیاست چماق و زردک استفاده خواهد نمود؛ طوری‌که به او وعده خواهد داد که با صلاحیت‌های گسترده  درحکومت هادی سهم بگیرد و هادی نسبت به او صلاحیت‌های کم‌تری خواهد داشت؛ اما برای حفظ آبرویش به‌گونۀ سمبولیک رئیس جمهور باقی خواهد ماند و به زبیدی هشدار خواهد داد که در صورت رد نمودن این پیشنهاد، با حملات نظامی مواجه خواهد شد. بعید نیست دیدار ملک سلمان با ولی‌عهد ابوظبی به تاریخ 12 آگست 2019م به همین هدف و برای برگرداندن امور به حالت قبلی صورت گرفته باشد؛ زیرا سعودی می‌داند که امارات در پس تشکیل شورای انتقالی به ریاست زبیدی قرار دارد.

دوم: در صورتی‌که شورای انتقالی این پیشنهاد را رد کند و به این ترتیب تلاش‌های سعودی ناکام شود، آن‌گاه انگلیس مستقیماً مداخله نموده و با امریکا به گفت‌وگو خواهد پرداخت و وعده خواهد داد که شورای انتقالی را تشویق خواهد نمود با حوثی‌ها وارد مذاکره شوند، مذاکره‌ای که حوثی‌ها از آن سهم قابل توجهی در حکومت به دست آورند. شاید تصادف نیست که محمد بخیتی عضو دفتر سیاسی حوثی‌ها به تاریخ 11 آگست 2019م؛ یعنی فوراً پس از تسلط شورای انتقالی بالای عدن و هم‌چنین هم‌زمان با فراخوانی سعودی برای گفت‌وگو، در صفحۀ فیسبوک‌اش چنین می‌نویسد: «از تمام طرف‌های سیاسی، به ویژه طرف‌های اصلی به شمول انصار الله (حوثی‌ها) حزب مؤتمر، حزب اصلاح و شورای انتقالی می‌خواهیم برای پایان دادن به جنگ و توافق بر سر تشکیل قدرت انتقالی جدید، که از همه طرف‌ها نماینده‌گی کند و سپس توافق بالای روند صلح، روی میز گفت‌وگو جمع شوند». به این ترتیب؛ به نظر می‌رسد شرایط چنین راه حلی آماده است. امریکا می‌خواهد مسألۀ یمن را حل و فصل کند؛ چنان‌چه از اظهارات امریکائی‌ها اندکی پیش از مذاکرات سوید معلوم می‌شود، سعودی می‌خواهد از این مردابی‌که در یمن گیرمانده بیرون آید، انگلیس نیز، که اینک کسی را یافته که بدون وابسته‌گی به سعودی از آن اطاعت می‌کند، با مذاکرات موافقت دارد و نمی‌خواهد روند آن را مختل کند، کاری‌که قبلاً و به دلیل مغلوب شدن هادی توسط سعودی انجام می‌داد. اگر امریکا و انگلیس بالای راه حل مشترکی به توافق برسند، این راه حل باعث نجات پیروان آنان می‌شود؛ یعنی حوثی‌ها، شورای انتقالی و سعودی. اما مانع بزرگی که در برابر هرگونه راه حل مشترک میان پیروان مفکورۀ سرمایه‌داری وجود دارد؛ همانا دید منفعت‌گرائی و سؤء استفادۀ مالی است که در خون جریان دارد؛ اولویت برای هر یک از امریکا و انگلیس، قبل از دستیابی به راه حل مشترک این است که راه حلی عملی شود که منافع خودشان را تأمین نماید و دقیقاً همین مسأله است که روند مذاکرات را به درازا می‌کشاند و حوثی‌ها، هادی و شورای انتقالی منتظر اند ببیند امریکا و انگلیس به چه توافقی خواهند رسید!

پنجم: آن‌چه دردآور و مایۀ تأسف است، این است که مردم یمن توان حل بحران خویش را خود دارند اگر به الله سبحانه و تعالی اخلاص نموده و با رسول الله علیه السلام صادق باشند، چرا باید به دشمنان‌مان اجازه دهیم قضایای ما را حل و فصل کنند؟! بارها دیدیم که کفار استعمارگر راه‌های حل برای قضایای ما را با ریختن خون مسلمانان طراحی و آماده می‌کنند؛ سپس در اطراف این‌ خون‌ها نشسته و راه حل مناسب با منافع خود‌شان را جست‌وجو می‌کنند و حکام سرزمین‌های مسلمانان و پیروان آنان بدون هیچ‌گونه نگرانی و با خیال آرام سرگرم جهل و سفاهت خویش‌اند، انگار تمام این اتفاقات هزاران مایل دورتر دارد اتفاق می‌افتد؛ نه در سرزمین مسلمانان!

شکی نیست که سپردن قضایای مسلمانان برای کفار استعمارگر تا مطابق میل خویش آن را حل و فصل نمایند و سر اطاعت در برابر آنان فرود آوردن، جنایت بس بزرگی است که مرتکبین آن در دنیا با سرافگنده‌گی و ذلت و در آخرت با عذاب دردناک الهی مواجه خواهند شد.

﴿سَيُصِيبُ الَّذِينَ أَجْرَمُوا صَغَارٌ عِنْدَ اللَّهِ وَعَذَابٌ شَدِيدٌ بِمَا كَانُوا يَمْكُرُونَ﴾

ترجمه: به زودى كسانى را كه مرتكب گناه شدند به [سزاى] آن‌كه نيرنگ مى‏كردند در پيشگاه خدا خوارى و شكنجه‏اى سخت‏خواهد رسيد!

(ترجمه)

پرسش اول: از أم عکاشه

امیر بزرگوارِ ما السلام علیکم ورحمة الله وبرکاته!

الله سبحانه وتعالی شما را در تلاش‌های خستگی ناپذیرتان کمک و یاری نموده و این تلاش‌ها را با برپایی خلافت به دستان شما نتیجه‌بخش گرداند. کسانی ادعایی دارند مبنی بر این‌که حزب طریقۀ خود را عوض کرده است و برگذاری تظاهرات را منحیث یک حزب سیاسی اشتباه گرفته است. جزاکم الله خیر

پرسش دوم: از نونا امیر

پرسشی دارم امیدوارم که به آن پاسخ دهید! شیخ تقی الدین النبهانی رحمه الله در تبنیات/گزینش‌های خویش تظاهرات و گردهمائی‌ها را رد کرده است. اکنون ما شاهد تظاهرات بسیار گسترده هستیم که شما آن‌ها را سازمان‌دهی می‌کنید. پس آیا کدام دلیل شرعی برای انجام عمل شما وجود دارد؟

پرسش سوم: از وسیم کورداوغلو

در صفحۀ 245 کتابِ الدولة الإسلامیة آمده است: «از این جهت برگزاری کنفرانس‏ها طریقۀ برای ایجاد دولت خلافت اسلامی نمی‌باشد...» شیخ بزرگوار ما، پرسش من این است: چرا حزب کنفرانس‏ها و سیمنارها را برگزار می‌کند؛ درحالی‌که در کتاب‏های خود این اعمال را رد می‌کند؛ لطفاً این مسأله را واضح نمائید تا اشتباهات ما هم رفع گردد.

پاسخ:

وعلیکم السلام ورحمة الله وبرکاته!

پرسش‌های شما از دید موضوع و محتوی باهم مشابه‌اند؛ و آن این‌که آیا حزب التحریر با برگزاری؛ هم‌چون: کنفرانس‌ها، راهپیمایی‏ها، تظاهرات و سمینارها، طریقۀ رسیدن برای تأسیس خلافت را تغییر داده است؟

برادران محترم! پاسخ چنین است که حزب التحریر راه رسیدن برای اقامۀ دولت خلافت را تغییر نداده است؛ زیرا این موضوع در کتاب‏های حزب مفصل، واضح و دقیق بیان شده است که طریقۀ رسیدن برای اقامۀ خلافت استنباط  شده از کتاب الله و سنت رسول الله صلی الله علیه وسلم بوده که همان سه مرحله می‌باشد: مرحلۀ تثقیف، تفاعل و تأسیس دولت و تمام این مراحل در کتاب‌های ما به شکل واضح و آشکار توضیح داده شده است. پس ما افراد را برای حمل دعوت فرا می‏خوانیم. کسی‌که دعوت ما را پذیرفت، عضو کتلۀ ما گردیده و از جمله شباب حزب محسوب می‏شود.

چنان‌چه گفتیم طریقه تأسیس دولت اسلامی استنباط شده از طریق صحیح و سالمی است که رسول الله صلی الله علیه وسلم از ابتداء نزول وحی تا بنا نهادن دولت در مدینه منوره، بر آن طریقه ادامه داده است؛ به عباره دیگر: طریقه، عبارت است از تثقیف جهت ساختار بدنۀ کتله، تفاعل با امت با برگزاری کارهای دسته‌جمعی برای ایجاد رأی عامه که برگرفته از وعی عام است و پس از آن طلب نصرت و برپایی دولت اسلامی.

طوری معلوم می‏گردد که اشتباه پرسش‏کنندگان از این ناحیه است که کارها و اسالیب ایجاد رأی عامه در مرحلۀ تفاعل را با نفس طریقۀ اقامۀ دولت خلط نموده‌اند و این اشتباه چنین مرفوع می‏گردد:

1- وقتی گفته شود در مرحلۀ تفاعل کارها و اسالیب ایجاد رأی عامه کدام‏هااند، گفته می‏توانیم هر کار مشترک با امت که در فضای جامعه صورت می‌گیرد و بر اساس افکار و احکام اسلام استوار باشد خودش تفاعل است؛ مانند: برگزاری سخنرانی‏ها، کنفرانس‏های عمومی و راه‌پیمائی‌ها. هرگاه بتوانیم آن را با حمل بیرق‌های اسلام و شعارهای‌مان رهبری می‌نمائیم. برعلاوه، امور دیگری نیز برای تفاعل وجود دارد.

أ- نمونه‏های از کار‏های رأی عامه؛ عملِ رسول الله صلی الله علیه است که مردم را در دامنۀ کوه صفا جمع و سخنرانی نمود؛ از جمله روایات ذیل:

بخاری از ابن عباس رضی الله عنهما روایت کرده که گفت:

«لَمَّا نَزَلَتْ: ﴿وَأَنْذِرْ عَشِيرَتَكَ الأَقْرَبِينَ﴾، صَعِدَ النَّبِيُّ عليه الصلاة والسلام عَلَى الصَّفَا، فَجَعَلَ يُنَادِي: «يَا بَنِي فِهْرٍ، يَا بَنِي عَدِيٍّ» - لِبُطُونِ قُرَيْشٍ - حَتَّى اجْتَمَعُوا فَجَعَلَ الرَّجُلُ إِذَا لَمْ يَسْتَطِعْ أَنْ يَخْرُجَ أَرْسَلَ رَسُولًا لِيَنْظُرَ مَا هُوَ، فَجَاءَ أَبُو لَهَبٍ وَقُرَيْشٌ، فَقَالَ: «أَرَأَيْتَكُمْ لَوْ أَخْبَرْتُكُمْ أَنَّ خَيْلًا بِالوَادِي تُرِيدُ أَنْ تُغِيرَ عَلَيْكُمْ، أَكُنْتُمْ مُصَدِّقِيَّ؟» قَالُوا: نَعَمْ، مَا جَرَّبْنَا عَلَيْكَ إِلَّا صِدْقًا، قَالَ: «فَإِنِّي نَذِيرٌ لَكُمْ بَيْنَ يَدَيْ عَذَابٍ شَدِيدٍ» فَقَالَ أَبُو لَهَبٍ: تَبًّا لَكَ سَائِرَ اليَوْمِ، أَلِهَذَا جَمَعْتَنَا؟ فَنَزَلَتْ: ﴿تَبَّتْ يَدَا أَبِي لَهَبٍ وَتَبَّ مَا أَغْنَى عَنْهُ مَالُهُ وَمَا كَسَب﴾»

ترجمه: زمانی‌که آیة (وانذرعشیرتک الاقربین) فرود آمد پیامبر صلی الله علیه وسلم بر دامنه‌ای کوه صفا برآمده وبه آواز بلند ندا زد: «ای فرزندان فهر، ای فرزندان عدی! و دیگر طایفه‌های قریش» تا این‌که همه گرد آمدند؛ حتی افراد و اشخاصی‌که توانایی برآمدن بر کوه صفا را نداشتند، نمایندگانی را از جانب خود فرستادند، که نگاه کنند موضوع از چه قرار است؛ زمانی‌که ابولهب و دیگر قریشیان آمدند، پیامبرصلی الله علیه وسلم خطاب به مردم فرمود: «هرگاه شما را خبر دهم بر این‌که لشکری می‌خواهد ازعقب این تپۀ بالای شما حمله‏ور گردد و شما را نابود کند؛ آیا سخنان‌ام را تصدیق و بالایم اعتماد دارید؟» مردم گفتند: بلی! ما از خودت به جز راستی دیگر چیزی را تجربه نکرده‌ایم. پیامبر علیه الصلاه والسلام گفت: پس من شما را هشدار می‌دهم ومی‌ترسانم که پیش روی شما عذاب بزرگی قرار دارد. در مقابل، ابولهب گفت: هلاک شوی! آیا برای این امر ما را فراخوانده‌ای؟! پس از آن این آیت در وصف ابولهب فرود آمد: (تَبَّتْ يَدَا أَبِي لَهَبٍ وَتَبَّ مَا أَغْنَى عَنْهُ مَالُهُ وَمَا كَسَب).

هم‌چنان مسلم از ابن عباس روایت کرده است که گفت:

«لَمَّا نَزَلَتْ هَذِهِ الْآيَةُ: ﴿وَأَنْذِرْ عَشِيرَتَكَ الْأَقْرَبِينَ﴾، وَرَهْطَكَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصِينَ، خَرَجَ رَسُولُ اللهِ عليه الصلاة والسلام حَتَّى صَعِدَ الصَّفَا، فَهَتَفَ: «يَا صَبَاحَاهْ»، فَقَالُوا: مَنْ هَذَا الَّذِي يَهْتِفُ؟ قَالُوا: مُحَمَّدٌ، فَاجْتَمَعُوا إِلَيْهِ، فَقَالَ: «يَا بَنِي فُلَانٍ، يَا بَنِي فُلَانٍ، يَا بَنِي فُلَانٍ، يَا بَنِي عَبْدِ مَنَافٍ، يَا بَنِي عَبْدِ الْمُطَّلِبِ»، فَاجْتَمَعُوا إِلَيْهِ، فَقَالَ: «أَرَأَيْتَكُمْ لَوْ أَخْبَرْتُكُمْ أَنَّ خَيْلًا تَخْرُجُ بِسَفْحِ هَذَا الْجَبَلِ، أَكُنْتُمْ مُصَدِّقِيَّ؟» قَالُوا: مَا جَرَّبْنَا عَلَيْكَ كَذِبًا، قَالَ: «فَإِنِّي نَذِيرٌ لَكُمْ بَيْنَ يَدَيْ عَذَابٍ شَدِيدٍ»، قَالَ: فَقَالَ أَبُو لَهَبٍ: تَبًّا لَكَ أَمَا جَمَعْتَنَا إِلَّا لِهَذَا، ثُمَّ قَامَ فَنَزَلَتْ هَذِهِ السُّورَةُ تَبَّتْ يَدَا أَبِي لَهَبٍ وَقَدْ تَبَّ، كَذَا قَرَأَ الْأَعْمَشُ إِلَى آخِرِ السُّورَةِ».

ترجمه: پس از فرود آمدن آیت: ﴿وَأَنْذِرْ عَشِيرَتَكَ الْأَقْرَبِينَ﴾ در روایت دیگر ﴿ورهطک منهم المخلصین﴾؛ نیز علاوه شده است. رسول الله صلی الله علیه سلم از خانه‎‏اش خارج و بالای کوه صفا برآمد و ندا کرد: «یا صباحاه» مردم گفتند: کی است ندا می‏زند؟ گفتند: محمد؛ همه دورش گرد آمدند؛ پس رسول الله صلی الله علیه وسلم گفت: «ای بنی فلان، ای بنی فلان، ای بنی فلان و ای بنی عبد مناف و ای بنی عبدالمطلب!»؛ پس همه اطرافش را گرفتند، آنگاه فرمود: «آیا شما را خبر دهم که پشت این کوه لشکری به سوی شما می‏آید، آیا مرا تصدیق می‏نمائید؟» گفتند: دروغی را از تو نشنیده‌ایم، گفت: «پس من از غذاب که نزدیک می‌آید شما را آگه می‏سازم» راوی می‏گوید: در مقابل، ابولهب گفت: تباه شوی آیا فقط برای همین امر ما را فراخوانده‌ای، و از جایش برخواست؛ پس از آن سورت تَبَّتْ يَدَا أَبِي لَهَبٍ وَقَدْ تَبّ تا آخر سوره نازل گردید که البته «وَقَدْ تَبّ» به قرائت اعمش است.

هم‏چنین أحمد بن يحيى بن جابر بن داود البَلَاذُري – متوفى سال 279هـ.ق در کتاب خویش "جمل من أنساب الأشراف" نقل کرده است: محمد بن سعید و ولید بن صالح از محمد بن عمر واقدی او از ابن ابی سبره و او از عمر بن عبدالله و او از جعفر بن عبدالله بن ابی الحکم روایت کرده است گفت: زمانی‌که آیه‏ی «وَأَنْذِرْ عَشِيرَتَكَ الْأَقْرَبِينَ» بر رسول‌الله صلی الله علیه وسلم نازل گردید کار بر رسول الله صلی الله علیه وسلم سخت وسینه‌شان تنگ گردید. فردایش رسول الله صلی الله علیه وسلم کسی را نزد بنی عبدالمطلب فرستاد، همه و برخی کسانی از قبیلۀ عبدی مناف نزد وی حضور یافتند که آمارشان به پنجاه وچهار نفر می‏رسید... و روزی بعدی‌اش نیز آن‌ها را فراخواند و پس از حمد و ثنا خطاب به آن‌ها چنین گفت:

«الْحَمْدُ لِلَّهِ أَحْمَدُهُ، وَأَسْتَعِينُهُ وَأُومِنُ بِهِ وَأَتَوَكَّلُ عَلَيْهِ، وَأَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَحْدَهُ لا شَرِيكَ لَهُ». «إِنَّ الرَّائِدَ لا يَكْذِبُ أَهْلَهُ. وَاللَّهِ لَوْ كَذَبْتُ النَّاسَ جَمِيعًا، مَا كَذَبْتُكُمْ. وَلَوْ غَرَرْتُ النَّاسَ، مَا غررتكم وَاللَّهِ الَّذِي لا إِلَهَ إِلا هُوَ، إِنِّي لَرَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ خَاصَّةً وَإِلَى النَّاسِ كَافَّةً. وَاللَّهِ، لَتَمُوتُنَّ كَمَا تَنَامُونَ، وَلَتُبْعَثُنَّ كَمَا تَسْتَيْقِظُونَ، وَلَتُحَاسَبُنَّ بِمَا تَعْمَلُونَ، وَلَتُجْزَوُنَّ بِالإِحْسَانِ إِحْسَانًا وَبِالسُّوءِ سوءا. وَإِنَّهَا لَلْجَنَّةُ أَبَدًا، وَالنَّارُ أَبَدًا. وَأَنْتُمْ لأَوَّلُ مَنْ أُنْذِرُ فَقَالَ أَبُو طَالِبٍ: "مَا أَحَبَّ إِلَيْنَا مُعَاوَنَتَكَ وَمُرَافَدَتَكَ، وَأَقْبَلَنَا لِنَصِيحَتِكَ، وَأَشَدَّ تَصْدِيقَنَا لِحَدِيثِكَ. وَهَؤُلاءِ بَنُو أَبِيكَ مُجْتَمِعُونَ. وَإِنَّمَا أَنَا أَحَدُهُمْ، غَيْرَ أَنِّي وَاللَّهِ أَسْرَعُهُمْ إِلَى مَا تحب. فامض لما أمرت به. فو الله، لا أَزَالُ أَحُوطُكَ وَأَمْنَعُكَ، غَيْرَ أَنِّي لا أَجِدُ نَفْسِي تُطَوِّعُ لِي فِرَاقَ دِينِ عَبْدِ الْمُطَّلِبِ حَتَّى أَمُوتَ عَلَى مَا مَاتَ عَلَيْهِ." وَتَكَلَّمَ الْقَوْمُ كَلامًا لَيِّنًا، غَيْرَ أَبِي لَهَبٍ فَإِنَّهُ قَالَ: "يَا بَنِي عَبْدِ الْمُطَّلِبِ، هَذِهِ وَاللَّهِ السَّوْءَةُ، خُذُوا عَلَى يَدَيْهِ قَبْلَ أَنْ يأخذ على يده غيركم. فإن اسلمتوه حِينَئِذٍ، ذُلِلْتُمْ. وَإِنْ مَنَعْتُمُوهُ قُتِلْتُمْ" فَقَالَ أَبُو طالب: «والله، لنمنعه مَا بَقِينَا»

ترجمه: «رهنما به اهلش دروغ نمی‌گوید. به الله سوگند هرگاه به همۀ مردم دروغ گویم به شما نمی‏گویم. هرگاه مردم را فریب دهم شما را فریب نمی‏دهم. سوگند به الله که به جز وی دیگر معبودی نیست، فرستادۀ ویژه به سوی شما وعموماً به سوی همۀ مردم می‌باشم. سوگند به الله چنان می‏میرید؛ مانندی که خوابیده‌اید و چنان برانگیخته می‏شوید که گویا از خواب بیدار شده‌اید، و بر آن‌چه انجام می‏دهید محاسبه می‌شوید. در مقابل، کار نیکو جزای نیکو و در مقابل کار بد جزای بد داده می‏شوید، یا جنت ابدی ویا آتش ابدی جای‏تان خواهد بود. وآگاه باشید که اولین کسانی هستید که انذار داده شده‌اید». ابوطالب گفت: "معاونت و همراهی تو چقدر دوست داشتنی است، نصیحت‌ات را می‏پذیریم؛ اما پذیرش سخنان‏ات برایم گران تمام می‏شود. این‌که پسران کاکایت جمع‌اند و من هم یکی از آن‌هایم؛ اما من به خدا سوگند آن‌چه دوست داری پیش از همه به سوی آن می‏آیم؛ آن‌چه مامور شده‏ای بیان کن و به الله سوگند همکار و محافظت هستم؛ اما قلبم به آسانی اجازه نمی‏دهد که از دین عبدالمطلب جدا شوم؛ تااین‌که به آن دین بمیرم." دیگران نیز سخنان ملایم بیان داشتند، غیر از ابولهب که گفت: "ای بنی عبدالمطلب به خدا سوگند این امر کار بدی است، جلواش را بگیرید پیش از این‏که دیگران جلواش را بگیرند؛ هرگاه به او ایمان آوردید، ذلیل خواهید شد و هرگاه حفاظت‌اش نمودید کشته خواهید شد"؛ پس از او ابوطالب گفت: «به الله سوگند تا زنده‌ایم از او حراست می‌نمائیم»

هم‌چنین گردآوردن مردم و سخنرانی در بین آن‌ها از جمله کارهای ایجاد رأی عامه در بین مردم محسوب می‏گردد.

ب- به دلیل این‌که رسول الله صلی الله علیه وسلم مسلمانان را در دو صف تنظیم که در رأس  صف اول عمر رضی الله عنه و در رأس صف دوم حمزه رضی الله عنه را قرار داد. در زمینه، ابونعیم احمد بن عبدالله بن احمد بن اسحاق بن موسی بن مهران اصفهانی، متوفی سال 430هـ.ق در کتاب خود "حلية الأولياء وطبقات الأصفياء" از ابن عباس روایت کرده که گفت:

«سَأَلْتُ عُمَرَ رَضِيَ اللهُ تَعَالَى عَنْهُ: "لِأَيِّ شَيْءٍ سُمِّيتَ الْفَارُوقَ؟ قَالَ: أَسْلَمَ حَمْزَةُ قَبْلِي بِثَلَاثَةِ أَيَّامٍ، ثُمَّ شَرَحَ اللهُ صَدْرِي لِلْإِسْلَامِ... قلت: أَيْنَ رَسُولُ اللهِ عليه الصلاة والسلام ؟، قَالَتْ أُخْتِي: هُوَ فِي دَارِ الْأَرْقَمِ بْنِ الْأَرْقَمِ عِنْدَ الصَّفَا، فَأَتَيْتُ الدَّارَ... فَقُلْتُ: أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، قَالَ: فَكَبَّرَ أَهْلُ الدَّارِ تَكْبِيرَةً سَمِعَهَا أَهْلُ الْمَسْجِدِ، قَالَ: فَقُلْتُ: يَا رَسُولَ اللهِ أَلَسْنَا عَلَى الْحَقِّ إِنْ مُتْنَا وَإِنْ حَيِينَا؟ قَالَ: «بَلَى وَالَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ، إِنَّكُمْ عَلَى الْحَقِّ إِنْ مُتُّمْ وَإِنْ حَيِيتُمْ» ، قَالَ: فَقُلْتُ: فَفِيمَ الِاخْتِفَاءُ؟ وَالَّذِي بَعَثَكَ بِالْحَقِّ لَتَخْرُجَنَّ، فَأَخْرَجْنَاهُ فِي صَفَّيْنِ، حَمْزَةُ فِي أَحَدِهِمَا، وَأَنَا فِي الْآخَرِ، لَهُ كَدِيدٌ كَكَدِيدِ الطَّحِينِ، حَتَّى دَخَلْنَا الْمَسْجِدَ، قَالَ: فَنَظَرَتْ إِلَيَّ قُرَيْشٌ وَإِلَى حَمْزَةَ، فَأَصَابَتْهُمْ كَآبَةٌ لَمْ يُصِبْهُمْ مِثْلَهَا، فَسَمَّانِي رَسُولُ اللهِ عليه الصلاة والسلام يَوْمَئِذٍ الْفَارُوقَ، وَفَرَّقَ اللهُ بَيْنَ الْحَقِّ وَالْبَاطِلِ»

ترجمه: در مورد از عمر رضی الله عنه سوال کردم: چرا فاروق مسمی شدی؟ گفت: حمزه سه روز پیش از من اسلام آورد و پس از آن الله سبحانه وتعالی سینه‏ام را به سوی پذیرش اسلام گشاده ساخت... پرسیدم رسول الله صلی الله علیه وسلم کجاست؟ خواهرم پاسخ داد که وی در خانۀ ارقم ابن ارقم در نزدیکی صفا قرار دارد. وارد خانه ارقم شدم و گفتم: اشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ وَحْدَهُ لَا شَرِيكَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ! باز گفت: پس از آن مردم تکبیر بلندی گفتند که کسانی در مسجد بودند شنیدند. عمر می‌گوید،  گفتم: یارسول الله هرگاه بمیریم و یا زنده بمانیم برحق نمی‌باشیم؟ رسول الله صلی الله علیه وسلم گفت: «بلی؛ قسم به ذاتی‌که جانم در قبضۀ اوست، شما در دو حالت زنده باشید و یا بمرید؛ حتماً برحق خواهید بود.» حضرت عمر گفت: گفتم پس این پنهان شدن چرا؟ سوگند به الله که شما را به حق فرستاده است حتماً ما به سوی مردم بیرون می‌شویم؛ همان بود که در دو قطار برآمدیم که حمزه در ردیف قطار اول و من در ردیف قطار دوم قرار گرفتم که به اثر رفتارمان گَرد و غبار ما را به خود گرفته بود، داخل مسجدالحرام شدیم. حضرت عمر رضی الله گفت: در این وقت ناگهان قریش من و حمزه را دیده هوش‌زده شدند که از آن پیش چنان هوش‌زده نشده بودند که در این واقعه رسول الله صلی الله علیه وسلم من را فاروق نام‌گذاری کرد و الله به اثر این واقعه بین حق و باطل جدایی آورد.

پس راهپیمای‌ها از جمله امورِ ایجاد رای عامه در جامعه است تا احساسات مردم را تحریک و بر اساس افکار و احکام اسلامی آگهی و جهت داده شوند. اما به این شرط که هرگاه بتوانیم راهپیمائی را با حمل بیرق‌ها، بروشرها و افکار خود کنترل نمائیم. هم‌چنان در راهپیمائی که زیر قیادت ما و بر اساس افکار ما نباشد اشتراک نمی‌نمائیم؛ چون رسول الله صلی الله علیه وسلم هنگامی‌که راهپیمائی را به راه انداخت مسلمانان به دنبال پیامبر صلی الله علیه وسلم در دو صف قرار گرفته و حرکت‌های‌ دیگر با قیادت جداگانه در پهلوی آن‌ها قرار نداشت.

2- اما هرگاه گفته شود که طریقۀ تأسیس خلافت کدام است؟ آیا به شیوه تظاهرات؟ می‌گوییم نخیر. آیا با راه‌اندازی سخنرانی‌ها؟ می‌گوییم نخیر. آیا با برگذاری کنفرانس‌ها؟ می‌گوییم نخیر. این همه طریقه‌ای برای ایجاد خلافت اسلامی نیست؛ به این دلیل که این به عنوان یکی از اعمال ایجاد رأی عام و اجزایی مبارزه در مرحله تفاعل است؛ نه راه تأسیس خلافت. همان‌گونه که در ابتداء بحث ذکر نمودیم، یگانه راه ایجاد دولت همانا بعد از طلب نصرت، تأسیس دولت خلافت می‌باشد.

حالا این موضوع شاید واضح شده باشد؛ بناءً بین کتاب‌های ما و بین اعمالِ ما کدام تناقضی وجود ندارد. ما در کتاب‌هایی خود بیان کرده‌ایم که کنفرانس‎ها، راهپیمای‌ها، سیمنارها و آن‌چه در جریان مرحلۀ تفاعل صورت می‌گیرد واضح است که طریقه و راه شرعی برای ایجاد دولت نیست؛ پس این قول صحیح و درست است. هم‌چنان این قول‌مان هم در جای خود درست است که انجام این‌گونه اعمال از جمله امور ایجاد رأی عامه در جریان مرحلۀ تفاعل محسوب می‌شوند. پس آن‌چه می‌گویم و مبارزه می‎کنیم هیچ تناقضی با کتاب‌های‌مان ندارد؛ فقط لازم است که این موضوعات و کلمات را درکتابهای‌مان نظر به سیاق خاص خودش با ذهن آگاه و بینایی کامل مطالعه کنید. إن‌شاءالله که همۀ این موضوعات واضح خواهد شد.

موضوع دیگری که شما ذکر نکردید، امکان دارد در اذهان برخی خطور نماید این است که: چرا حزب در سال‌های گذشته کنفرانس‌ها و یا راهپیمای‎ها را ایجاد و برگذار نمی‌کرد؟

جواب سوال واضح ومشخص است، قسمی‌که در فوق تذکر رفت، ما برای ایجاد رأی عامه و اخذ فضای عمومی از اسالیب تظاهرات و کنفرانس‌ها استفاده نمی‎‌کنیم، تااین‌که چنین راهپیمایی‌ها، سخنرانی‎ها و کنفرانس‌ها را به شکل واضح و آشکارا با حمل شعارها و بیرق‌های خود و بدون اشتراک شعارها و بیرق‌های دیگران از لحاظ احتیاط رهبری و خلط افکار شخصاً رهبری نکنیم، و یا با شرط این‌که هرگاه راه‌اندازی چنین اعمال مناسب شرائط زمانی و مکانی که با هدف ما هم‌سو و برابر باشد دست ‌به کار خواهیم شد و هرگاه مناسب نباشد از راه اندازی چنین اعمالی خوداری می‌کنیم.

برای معلومات‌ بیش‌تر؛ ما در دهۀ شصت به چنین کارهای اقدام کردیم و آن زمانی بود که رئیس جمهور الجزائر بورقیبه برای صلح با یهود از اردن دیدار کرد؛ در دوره امارت ابو ابراهیم رحمه الله حزب دستور داد که دسته دسته به شکل تظاهرات گونه به طرف پایتخت عمان و به طرف قدس و اطراف آن و به طرف شهرالخلیل و اطراف آن حرکت کنیم که از جمله من در شهرالخلیل یک تن از اشتراک‌کنندگان بودم که برخی امور چشم‌دید خود را بیان می‌نمایم:

حزب، شباب و حامیان‌اش را دستور داد تا سر ساعت 10 صبح در خیابان مرکزی شهرالخلیل جمع و به طرف ولایت/استان "العمارة" برویم که اکنون این شهر تخریب شده است. و هنگامی‌که در خیابان گرد آمدیم مسئولین امنیتی با ما درگیر شدند؛ به هر صورت ما اجازه نیافتیم تا پیاده راهپیمائی نمائیم؛ فقط اجازه یافتم تا سوار به سوی هدف خویش برویم، همان بود که سوار بر موتر‌ها و اتوبوس‌ها به طرف عماره رفتیم که در این راهپیمائی تعداد ما زیاد بود و مسئولیت و مأموریت خود را انجام داده بازگشتیم. پس مانند این کار هرگاه حزب رهبری آن را داشته باشد و مناسب به فضا باشد چنین کاری را می‏توانیم انجام دهیم و هرگاه رهبری و کنترل آن را نداشته باشیم و کار مناسب نباشد، اقدامی نمی‌نمائیم.

اقدام به این کار‏ها؛ مانند: ایجاد یک دفتر مطبوعاتی است که از جمله کارهای ایجاد رأی عامه محسوب می‎‌گردد؛ هرگاه توان‌اش باشد اقدام می‌نمائیم واگر توان‌اش نباشد اقدام نمی‌کنیم؛ مثلاً: در زمانِ امیر اول امکانش نبود که حزب سخن‌گوی رسمی را معرفی نماید و در زمان امیر دوم بود که من را به عنوان سخن‌گوی رسمی حزب در ولایه اردن مکلف ساخت؛ پس از آن‌که زندانی شدم تا زمان برگشتن‌ام کسی سخن‌گوی رسمی نبود. اما اکنون خوش‌بختانه ما چندین دفتر مطبوعاتی را ایجاد کرده‌ایم که همۀ آن‌ها از جمله اعمال رأی عام هستند. از همین جهت است که هرگاه کسی سوال نماید که آیا ساخت دفاتر مطبوعاتی طریقۀ تأسیس خلافت است؟ پاسخ ما چنین است که نخیر.

حالا به اول بحث برمی‏گردیم و سوال می‌کنیم:

آیا سخنرانی‌‌ها از جملۀ اعمال رأی عام است که در جریان مرحلۀ تفاعل انجام می‌دهیم؟ جواب: بلی. آیا کنفرانس‌ها از جملۀ اعمال رأی عام است که ما در مرحلۀ تفاعل انجام می‌دهیم؟ جواب: بلی. آیا راهپیمای‌هایی را که رهبری می‌کنیم از جمله اعمال رأی عام و ایجاد فضا در مرحلۀ تفاعل است؟ جواب: بلی. آیا ایجاد دفاتر مطبوعاتی از جمله اعمال رأی عام در جریان مرحلۀ تفاعل است؟ جواب: بلی

هرگاه پرسیده شود:

آیا سخنرانی طریقه‌ای برای تأسیس دولت است؟ جواب: نخیر. آیا کنفرانس‌ها طریقه‌ای برای تأسیس دولت خلافت است؟ جواب: نخیر. آیا راه‌پیمای‌ها طریقه‌ای برای تاسیس دولت خلافت است؟ جواب: نخیر. آیا ایجاد دفاتر مطبوعاتی طریقه‌ای برای تأسیس دولت است؟ جواب: نخیر.

واضح است که پرسش‌های اولی از جمله اعمال رأی عام در مرحلۀ تفاعل است و پرسش‌هایی دومی طریقۀ رسیدن به دولت است و هردوی آن‌ها دو مسأله جداگانه است؛ نه مسأله واحد و برای هردو سوال دو جواب جداگانه‏ی است که کدام تناقض و تضاد بین دو سوال و دو جواب وجود ندارد.

و در آخر از الله متعال می‌خواهیم که این موضوع را بدون ابهامی واضح و روشن سازد؛ به ویژه برای کسانی‌که به دنبال حق باشند و از فهم آن بهره ببرند؛ اما کسانی‌که به دنبال باطل هستند برای‌شان هر قدر توضیح و تشریح داده شود سودی ندارد؛ چرا که آن‌ها باطل را برای شناخت حق جست‌وجو نمی‌کنند؛ پس حق و باطل هردو هرگز باهم یکجا شده نمی‌تواند و الله سبحانه وتعالی بر تمام امور غالب است و اما اکثر مردم نمی‏دانند.

برادر شما عطاء ابن خلیل ابوالرشته

مترجم: محمد حبیبی

6 ربیع الاول 1435هـ.ق

7 جنوری 2014م