- مطابق
عبادات ماه مبارک رمضان نه از روی احساسات و غرایز محض؛ بلکه توأم با اخلاص و پایداری باید انجام شود
(ترجمه)
روزی یکی از صحابی بهنام نسیبه بنت کعب از حضرت پیامبر صلی الله علیه وسلم پرسید: چرا در قرآن تنها مردان مخاطب هستند و اغلب زنان از هر مسائل با اهمیتی محروم اند؟ همان بود که این آیه نازل شد:
﴿إِنَّ الْمُسْلِمينَ وَ الْمُسْلِماتِ وَ الْمُؤْمِنينَ وَ الْمُؤْمِناتِ وَ الْقانِتينَ وَ الْقانِتاتِ وَ الصَّادِقينَ وَ الصَّادِقاتِ وَ الصَّابِرينَ وَ الصَّابِراتِ وَ الْخاشِعينَ وَ الْخاشِعاتِ وَ الْمُتَصَدِّقينَ وَ الْمُتَصَدِّقاتِ وَ الصَّائِمينَ وَ الصَّائِماتِ وَ الْحافِظينَ فُرُوجَهُمْ وَ الْحافِظاتِ وَ الذَّاكِرينَ اللَّهَ كَثيراً وَ الذَّاكِراتِ أَعَدَّ اللَّهُ لَهُمْ مَغْفِرَةً وَ أَجْراً عَظيماً﴾
[احزاب: 35]
ترجمه: همانا کلیۀ مردان و زنان مسلمان و مردان و زنان با ایمان و مردان و زنان اهل طاعت و عبادت و مردان و زنان راستگو و مردان و زنان صابر و مردان و زنان خداترس خاشع و مردان و زنان خیرخواه، مسکین نواز و مردان و زنان روزهدار و مردان و زنان باحفاظ و خوددار از تمایلات حرام و مردان و زنانیکه یاد الله(سبحانه وتعالی) بسیار کنند، بر همۀ آنها الله(سبحانه وتعالی) مغفرت و پاداشی بزرگ مهیاء ساخته است.
این آیه بیانگر برابری اجر و پاداش از طرف الله سبحانه وتعالی برای مرد و زن مؤمن میباشد. همچنان نشاندهندۀ این است که نزد او سبحانه وتعالی، مسئلۀ جنسیت مهم نبوده؛ بلکه چیزیکه باارزش، متقی بودن یک شخص میباشد که چه قسم تمام زندگی خویش را در این دنیا بر اساس قوانین و نظام الهی تنظیم کند. با توجه به این نکات، زنان مسلمان باید آگاه باشند که ماه مبارک رمضان هم برای مردان و هم برای زنان ماه ویژه و خاص میباشد. هدف از این ماه متبرک، تهیه کردن بهترین غذا نیست، بلکه هدف از آن کسب رضامندی الله سبحانه وتعالی و اجر و پاداش زیاد است؛ چون در این ماه تمام اعمال نیکو ثوابش 70 مرتبه زیادتر نسبت به دیگر ماهها بوده و انشاالله اشخاص صالح و متقی قسمیکه در آیه فوق ذکر شده و کسانیکه الله سبحانه وتعالی برایشان وعدۀ مغفرت و اجر زیاد را داده است، تمام آن پاداش را از آن خود میکنند.
با نگاه گذرا به تاریخ اسلام و زندگی صحابه و زنان صحابه، در مییابیم که آنها چه قسم از این ماه استقبال میکردند. آنها نیز مانند ما روزه میگرفتند، در شب نماز میخواندند، به فقراء و روزهداران طعام میدادند، صدقه میکردند و در این ماه متبرک جهاد نموده و ممالک را فتح و جزء قلمرو خلافت اسلامی میساختند، اعمال سیاسی انجام داده و امور داخلی امت اسلامی را نیز مراقبت میکردند.
برخی از پیروزیهای مسلمانان درین ماه مبارک رمضان، که خیلی چشمگیر بودند، عبارت اند از: جنگ بدر، که در روز جمعه هفدهم ماه مبارک رمضان، سال دوم هجری به وقوع پیوست که در آن الله سبحانه وتعالی پیروزی بزرگی را نصیب مسلمین نمود. همچنان فتح مکه در بیستم رمضان سال هشتم هجری صورت گرفت، زمانیکه مشرکین مکه پیمان صلح حدبییه را نقض نمودند، شرایط برای پیامبر صلی الله علیه وسلم مساعد شد تا مکه را بدون خونریزی فتح نماید. پیروزی دیگر فتح اسپانیا در سال 92هـ.ق مخصوصاً زمانیکه این کشور در زیر ظلم پادشاه رودریک وزیگوت قرار داشت صورت گرفت. طارق بن زیاد لشکر وزیگوت را شکست داده و عصر طلایی اندلس را آغاز نمود که مسلمانان در آنجا بیشتر از 700سال حکمروای نمودند. شکست مغول در ماه مبارک رمضان سال 658هـ.ق به وقوع پیوست. مغولها بهسوی ممالک آسیایی تاخته و هرچیزی را که جلو حرکت شان بود، نابود میساختند. الله سبحانه وتعالی، سیف الدین قوتوز کسیکه لشکر مسلمین را متحد نمود، برگزید و این لشکر مغولها را در منطقۀ عین جالوت شکست داد. فتح فلسطین در سال 582هـ.ق، جاییکه صلاح الدین ایوبی مهمترین نبرد را در تاریخ اسلام رقم زد و در یک روز لشکر اسلام تمام صلیبیها را از پا درآورد و فلسطین را از چنگ آنها آزاد نمود.
اصحاب کرام و زنان شان در این رویدادهای بزرگ نیز اشتراک داشتند. از آنجمله زن دانا رفیدا بنت سعدالاسلمیه که در زمان پیامبر صلی الله علیه وسلم زیست مینمود و منحیث اولین پرستار در اسلام یاد شده است، در طول جنگ بدر، که در ماه مبارک رمضان رخ داده بود، مجروحین را کمک و معالجه مینمود. مثال دیگر لیلاالغفیره که در جنگهای زیادی اشتراک نموده بود و برای مجاهدین آب میداد و پرستاری آنها را نیز مینمود. همچنان زن صحابۀ دیگریکه در جنگهای اسلامی سهم میگرفت، ام ضحاک بنت مسعود که همانند مردان به عنوان پاداش برایش غنیمت داده میشد. مثال دیگر از زنان مسلمان امسلمه میباشد، کسیکه افتخار اشتراک در جنگهای مشهور تاریخ اسلام را داشته است. امسلمه در طول جنگهای بنی مصطلق، طایف، خیبر، عنین و فتح مکه، که در ماه مبارک رمضان رخ داده است، پیامبر صلی الله علیه وسلم را همراهی نموده بود. همچنان در وقت امضای پیمان تاریخی حدیبیه یا بیعت رضوان وی نیز حضور داشته که طبق آن با پیامبر صلی الله علیه وسلم بیعت صورت گرفته بود.
البته اینها فقط چند مثالی است که نشان میدهد زنان صحابه که برای ما الگو هستند، زنان شجاع، مخلص و متقی که همواره در تمام مراحل زندگی بهشمول ماه مبارک رمضان خواهان پیاده نمودن اسلام در زندگی خویش بودند. در گذشته مسلمانان مراحل زندگی خویش را مطابق به میل و خواست خود طبقهبندی نمیکردند. همچنان آنها تمام وقت خویش را به نماز خواندن و روزه گرفتن و تلاوت کردن بهخاطر اشباع غریزۀ تدین سپری نمینمودند، بلکه اسلام را منحیث نظام زندگی خویش پذیرفته اجر و پاداش این ماه مبارک را دقیق میسنجیدند. بناءً این ماه برای آنها خیلی گرامی و متبرک بود و در این ماه و هم در دیگر ماهها از دستورات الهی اطاعت همهجانبه مینمودند.
بنابر این، امت مسلمه باید مسیر متقیان را طی نموده و همانند صحابه و زنان صحابه رضی الله عنه در زمان رسولالله صلی الله علیه وسلم معنی واقعی رمضان را درک نمایند. در نتیجه کار کردن بهخاطر اعادۀ زندگی اسلامی به روش نبوت در طول رمضان و بعد ازآ ن، با توجه به اینکه امروزه امت بدون سپر و محافظ اند، برای مرد و زن مسلمان یک امر ضروری میباشد.
نوشته شده برای دفتر مطبوعاتی مرکزی حزب التحریر
نویسنده: آمنه عابد