Haber - Yorum

Özbekistan, Çocuklara İslam Dinini Öğretmeyi Cezalandıran Bir Yasayı Onayladı!

Haber:

Özbekistan Senatosu, reşit olmayanlara izinsiz veya uygun eğitim verilmeden dinin öğretilmesini suç sayan bir yasayı onaylamış olup bu tür eylemler artık üç yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılabilecek.

Özbekistan Âli Meclisi'nin üst yasama organı (senato), 25 Haziran'da yapılan oturumda, reşit olmayanlara yönelik yasadışı dini eğitimin sorumluluğunu güçlendiren bir yasayı onayladı. Nitekim belge, incelenmek üzere cumhurbaşkanına gönderildi.

Senato Bilim, Eğitim ve Sağlık Komitesi Başkanı Bahrom Abdullayev, devletin çocukların haklarını ve meşru çıkarlarını güvenilir bir şekilde korumak ve onların kapsamlı gelişimleri için uygun koşulları sağlamak amacıyla sistematik bir çalışma yürüttüğünü vurguladı.Ve “çocukların arasında hukuki bilinç ve kültürün oluşturulmasının yanı sıra onların fiziksel, zihinsel, ruhsal ve ahlaki gelişimlerine katkıda bulunacak iyi bir eğitim almaları için gerekli tüm koşulların sağlanmasının özel önemini” de vurguladı.

Onun sözüne göre, son yıllarda cumhuriyette aynı zamanda reşit olmayanlara yönelik yasadışı dini eğitim vakalarında bir artışa tanık olunmakta ve bu bağlamda Ceza Kanunu'nun 229-2. maddesi (dini inançların öğretilmesine ilişkin kuralların ihlali) üzerinde değişiklik yapılmaktadır.

Yorum:

Daha önceki metinde, benzer bir eylemin idari para cezası veya 15 güne kadar hapis cezası ile cezalandırılmasının aksine, artık eğitilen kişi reşit değilse, derhal cezai sorumluluğa tabi tutulacağını belirtmekte fayda vardır.

Bu yasanın onaylanması, Mirziyoyev'in İslami uyanışı sıkı bir şekilde denetleme yaklaşımını sürdürdüğünü ve özünde ise ülkeyi, kötü şöhreti ile bilinen eski cumhurbaşkanı Kerimov dönemindeki uygulamalara geri döndürdüğünü ortaya koymaktadır.

Bilindiği üzere ulusal güvenlik teşkilatı, Sovyet döneminde Özbekistan'da ortaya çıkan gizli özel dini okullar olan “hücrelere” düzenli olarak baskınlar düzenlemektedir.

Benzer bir yasanın ilk olarak 1998 yılında çıkarıldığını belirtmekte fayda vardır.Zira “Vicdan ve dini örgütler özgürlüğü” yasası, dini faaliyetlere katı kısıtlamalar getirmiştir.Özellikle din öğretimine, sadece resmi olarak kayıtlı dini eğitim kurumlarında ve özel eğitim aldıktan sonra izin veriliyordu. Nitekim aynı yıl Özbekistan Ceza Kanunu'na, “yasal prosedürlere aykırı din eğitiminin” cezai sorumluluğunu düzenleyen 229-2 maddesi eklenmiştir.

Bu yasak ve ceza maddesi, 21. yüzyılın ilk on yılında ve ikinci on yılın başında defalarca uygulanmış, bu da insan hakları savunucularının eleştirilerine yol açmıştı; çünkü aile içinde bile dini bilginin aktarılmasını kısıtlamaktaydı, yani insanlar çocuklarına İslam'ı öğrettikleri için bile yargılanıyorlardı.

Mirziyoyev iktidara geldiğinde bu uygulamalar geçici olarak askıya alınmıştı ancak şimdi yeniden başlatıldı.

Hizb-ut Tahrir Merkezi Medya Ofisi İçin Yazan
Muhammed Mansur